[عیون أخبار الرضا علیه السلام] جَعْفَرُ بْنُ نُعَیْمِ بْنِ شَاذَانَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِیسَ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ الْعَبَّاسِ قَالَ:
ما رَأَیْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام جَفَا أَحَداً بِکَلَامِهِ قَطُّ وَ مَا رَأَیْتُ قَطَعَ عَلَی أَحَدٍ کَلَامَهُ حَتَّی یَفْرُغَ مِنْهُ وَ مَا رَدَّ أَحَداً عَنْ حَاجَةٍ یَقْدِرُ عَلَیْهَا وَ لَا مَدَّ رِجْلَیْهِ بَیْنَ یَدَیْ جَلِیسٍ لَهُ قَطُّ وَ لَا اتَّکَأَ بَیْنَ یَدَیْ جَلِیسٍ لَهُ قَطُّ وَ لَا رَأَیْتُهُ شَتَمَ أَحَداً مِنْ مَوَالِیهِ وَ مَمَالِیکِهِ قَطُّ وَ لَا رَأَیْتُهُ تَفَلَ قَطُّ وَ لَا رَأَیْتُهُ یُقَهْقِهُ فِی ضَحِکِهِ قَطُّ بَلْ کَانَ ضَحِکُهُ التَّبَسُّمَ وَ کَانَ إِذَا خَلَا وَ نُصِبَتْ مَائِدَتُهُ أَجْلَسَ مَعَهُ عَلَی مَائِدَتِهِ مَمَالِیکَهُ حَتَّی الْبَوَّابِ وَ السَّائِسِ وَ کَانَ علیه السلام قَلِیلَ النَّوْمِ بِاللَّیْلِ کَثِیرَ السَّهَرِ یُحْیِی أَکْثَرَ لَیَالِیهِ مِنْ أَوَّلِهَا إِلَی الصُّبْحِ وَ کَانَ کَثِیرَ الصِّیَامِ فَلَا یَفُوتُهُ صِیَامُ ثَلَاثَةِ أَیَّامٍ فِی الشَّهْرِ وَ یَقُولُ ذَلِکَ صَوْمُ الدَّهْرِ وَ کَانَ علیه السلام کَثِیرَ الْمَعْرُوفِ وَ الصَّدَقَةِ فِی السِّرِّ وَ أَکْثَرُ ذَلِکَ یَکُونُ مِنْهُ فِی اللَّیَالِی الْمُظْلِمَةِ فَمَنْ زَعَمَ أَنَّهُ رَأَی مِثْلَهُ فِی فَضْلِهِ فَلَا تُصَدِّقُوهُ [1] .
ترجمه:
عیون اخبارالرضا: ابراهیم بن عباس میگوید:
- هرگز ندیدم حضرت رضا علیه السّلام با سخن خود کسی را برنجاند
- و هرگز ندیدم سخن کسی را قطع کند تا او صحبت خود را تمام میکرد
- و هرگز محتاجی را که قدرت رفع حاجتش را داشت، رد نکرد.
- هرگز پاهای خود را مقابل کسی که نشسته بود دراز نمی کرد
- و در مقابل کسی که نشسته بود، تکیه نمی کرد
- و هرگز غلامان خود را ناسزا نمی گفت
- و ندیدم که آب دهان به زمین بیندازد،
- و هرگز در موقع خنده قهقهه نمی زد، بلکه خنده آن جناب تبسم بود.
- در خلوت سفره اش را که میگستردند،
- غلامان خود و حتی دربانها و مهتر چهارپایان را بر سفره خویش مینشاند.
- شبها کم میخوابید و بسیار بیدار بود.
- بیشتر شبها از ابتدای شب تا صبح، شب زنده دار بود.
- بسیار روزه میگرفت.
- روزه سه روز در ماه از او فوت نمی شد و میفرمود: این سه روز، روزه تمام عمر است.
- بسیار کار خیر میکرد
- و در پنهانی صدقه میداد. بیشتر در شبهای تاریک چنین کاری را میکرد.
- هر کس بگوید که چون او کسی را از نظر مقام و شخصیت دیده است، باور نکنید.
- [1]عیون اخبار الرضا علیهالسلام،ج ۲ ص ۱۸۴.