هشام بن حکم از امام صادق علیه السلام نقل کرده که امام علیه السلام در پاسخ مرد بی ایمانی که سخن از تعدد خدایان میگفت: فرمود:
▫️این دو خدایی که تو میگویی یا هر دو قدیم و ازلی و نیرومندند و یا هر دو ضعیف و ناتوان، یا یکی قوی و دیگری ضعیف؟
اگر هر دو قوی باشند، چرا هر کدام دیگری را کنار نمی زند و تدبیر جهان را به تنهایی بر عهده نمی گیرد؟!
و اگر چنین گمان کنی که یکی قوی و دیگری ضعیف است، توحید خدا را پذیرفته ای، زیرا دومی ضعیف است و ناتوان، بنا بر این خدا نیست.
و اگر بگویی آنها دو هستند، از دو حال خارج نیست:
یا از تمام جهات متفقند یا مختلف، اما هنگامی که ما آفرینش را منظم میبینیم و کواکب آسمان هر کدام در مسیر ویژه خود سیر میکنند و شب و روز با نظم خاصی جانشین یکدیگر میشوند و خورشید و ماه هر یک، برنامه ویژه خود را دارند، این هماهنگی تدبیر جهان و انسجام امورش دلیل بر این است که مدبر یکی است.
از این گذشته، اگر ادعا کنی خداوند دو تا است لا بد در میان آنها باید فاصله ای (امتیازی) باشد تا دوگانگی درست شود، در اینجا آن فاصله (امتیاز) خود موجود سومی ازلی خواهد بود، و به این ترتیب خدایان، سه میشوند، و اگر بگویی سه هستند، باید میان آنها دو فاصله (امتیاز) باشند، در این صورت باید به پنج وجود قدیم ازلی قائل شوی، و به همین ترتیب، عدد، بالا میرود و سر از بی نهایت در میآورد" [۱] .
----------
[۱]: توحید صدوق (طبق نقل تفسیر نور الثقلین ج ۳ صفحه ۴۱۷ و ۴۱۸